12. yüzyıldan 13. yüzyıla Selçuklu Türklerinin başkenti olan Konya, Türkiye'nin en büyük kültür merkezlerinden biri olarak yer almaktadır. Bu kültürel, siyasi ve dinsel gelişim döneminde mistik Mevlana Celaleddin-i Rumi, Batı'da Semazenler olarak bilinen bir Tasavvuf tarikatı kurmuştur.
Mevlana'nın çarpıcı yeşil kiremitli mozolesi Konya'nın en ünlü binasıdır. Türbeye bağlı olan eski derviş okulu, şimdi Mevlana'nın eserlerinin el yazması ve tarikatın tasavvuf ile ilgili çeşitli eserlerinin bulunduğu bir müze olarak hizmet veriyor.
Her yıl Aralık ayının ilk yarısında, Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin anısına düzenlenen Şeb-i Arus (Düğün Gecesi) töreni ise beyaz cübbeli erkeklerin kontrollü, transa benzer dönüşleri ya da semaları izleyiciye büyüleyici bir performans sergiliyor.
Mevlana Celaleddin Rumi'nin hayatında en önemli değişimi Şems-i Tebrizi ile karşılaşmasıyla başlar. Şems, Mevlana'nın hayatında yeni ufukların açılmasını sağlamış, onun kamil bir halk aşığı olma yolculuğunda yoldaşı olmuştur.
Konya Alâeddin Tepesi’nin doğusunda, geniş bir park içinde bulunan Şems-i Tebrizi Türbe ve Mescidi birbirine bitişiktir. Türbe, klâsik Selçuklu kümbetleri tipindedir. Üstü sonradan örtülen kurşun bir çatı ile kaplıdır ve kubbenin altında büyük bir sanduka mevcut olup burada Şems-i Tebrizi’nin naaşının olduğu kabul edilmektedir. Hz. Mevlâna'nın düşünce hayatından çok önemli bir yere sahip olan Şems-i Tebrizi’nin Türbesi ve Mescidi Konya'da en çok ziyaret edilen yerlerden biridir.
Türkiye’nin ilk kelebek bahçesi ve Avrupa’nın en büyük kelebek uçuş alanına sahip Konya Tropikal Kelebek Bahçesi 2015 yılında ziyarete açılmıştır. Tropikal Kelebek Bahçesi 7.200 m2 kullanım alanına sahiptir. Kelebek Uçuş Alanı ve Böcek Müzesi olmak üzere iki ana bölümde 3.500 m2’lik gezi alanında hizmet verilmektedir. Binanın inşasında 630 ton çelik ve her biri farklı ölçüde 1730 adet camın olduğu cam giydirme cephe kaplama sistemi kullanılmıştır. Ayrıca camlarda, kelebeklerin doğal ortamlarında olduğu gibi güneşten gelen ışınlarla yönlerini bulmalarını sağlayan UV ışınlarının bahçe içerisine maximum oranda geçişini sağlayan özel PVB malzemesi kullanılmıştır.
Konya şehir merkezine yaklaşık 15 km uzaklıkta bulunan Sille, Anadolu uygarlıkları için özel bir anlam taşımaktadır ve kültürlerin tarihte bir arada yaşadığı erken Hıristiyanlık döneminin önemli bir merkezidir.
Burası muhteşem bir yer olup yerleşimi Neolitik Çağ'a kadar uzanan önemli tarihi yapılara (manastırlar, kiliseler, camiler, konaklar, freskli kaya şapelleri vb.) ve doğal güzelliklere (baraj gölü, nehir, orman vb.) sahiptir. Bunlardan en ünlülerinden biri, Bizans Aya Eleni kilisesidir.
M.S. 327 yılında Bizans İmparatoru Konstantin'in annesi Helena, hac için Kudüs'e giderken Konya'ya uğrayarak, ilk Hıristiyan çağlarına ait tapınakları görmüş ve Konya'dan 15 km mesafede Selçuklu ilçesine bağlı Sille'de Hıristiyanlar için bir tapınak inşa etmeye karar vermiştir. Aya-Eleni Kilisesi yüzyıllardır onarım görmüş ve günümüze kadar gelmiştir.
Her yaş grubuna hitap etme hedefiyle 2014'te kurulan park, her yıl yüz binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Park, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamındaki kısıtlamalar ve "kontrollü sosyal hayat" uygulamaları nedeniyle geçen yıl ziyaretçi sayısı düşse de geniş ve açık alanı ile dışarıda vakit geçirmek isteyenlere uygun ortam sunuyor.
Konya'nın Karatay ilçesindeki Alaaddin tepesi tarih öncesi önemli yerleşim yerlerinden biridir. Bu tepenin sanat tarihi, mimarlık tarihi, arkeoloji ve tarih bilimi açısından önemi anlatmakla bitmez.
Konya'nın Selçuklu İmparatorluğu'nun başkenti olduğu dönemde, Sultan Alaaddin'in halktan cami yapmak için şehrin ortasına bir tepe inşa etmesini istediği söylenir. Bunun üzerine, şehirdeki herkes şehrin ortasına toprak getirdi ve bu tepeyi yarattı.
Günümüze kadar gelmiş en önemli tarihi eserlerden biri olan Alaaddin Cami tepenin üzerinde yer alır.
Alaaddin Cami, Büyük Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat döneminde 1221 yılından kalma Konya'nın eski kalesinin bulunduğu yerde inşa edilmiştir ve bugün Konya silüetine hakimdir. Caminin bir tarafında Selçuklu İmparatorluk Sarayı'nın kalıntıları bulunmaktadır.
1955 yılından itibaren Konya Çini Eserler Müzesi olarak kullanılan Karatay Medresesi, Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykâvus döneminde 1251 yılında Emir Celâleddin Karatay tarafından yaptırılmıştır.
Medresenin iç mekanları mozaik ve levha kiremitlerle kaplıdır. Mimarının Muhammed bin Havlan olduğu tahmin edilmektedir. Medrese Sille taşından yapılmıştır. Medrese, Selçuklular döneminde hadis ve tefsir öğretmek için "Kapalı Avlulu Medrese" tarzında inşa edilmiştir. Duvarları taştan, kubbeleri ve tonozları ise tuğladan yapılmıştır. Şehir merkezinde yer almaktadır.
Taş ve Ahşap Eserler Müzesi olarak da bilinen İnce Minare Medresesi, Selçuklu İlçesinde bulunmaktadır. Kapalı avluya sahip tek katlı bir medresedir. Adını kuzey-doğu köşesindeki minaresinden alır.
1264 yılında Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykavus döneminde Vezir Sâhib Ata Fahreddin Ali tarafından hadis ilmi öğretmek için yaptırılmıştır.
Hat sanatının önemli örnekleri olarak kabul edilen medrese yazıları büyük önem taşımaktadır. Özellikle portalı, yazının yoğun olarak uygulandığı ender tasarımlardan biri olarak kabul edilmektedir.
Konya’da nerede olduğu merak konusu olan Kyoto Japon Parkı. Güzel atmosferi, sabah kahvaltısı ve yemekleri ile kendinden söz ettiren bir yer.
Kyoto Japon Parkı; Konya‘nın Selçuklu ilçesine bağlı Kosova mahallesinde bulunan bir yaşam ve dinlenme alanıdır. Konya Büyükşehir Belediyesi ve Kyoto Şehri Belediyesi arasında imzalanan kardeş şehir anlaşması sonrasında inşası gerçekleşen bu park şehre farklı bir hava katmayı başarmıştır.
Bu müzede Neolitik, Erken Tunç, Hitit, Frig, Yunan, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserler sergilenmektedir. Çatalhöyük, Canhasan, Erbaba, Sızma, Karahöyük ve Alaaddin Tepesi'nde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan eserler ile Roma dönemi lahitleri müzede sergilenmektedir. Müze Konya'da mutlaka ziyaret edilen bir yerdir.
Çatalhöyük, Neolitik çağın ilk yerleşim yerlerinden biri olarak, ilk iç mimari ve peyzaj resminin eşsiz örneklerinin yanı sıra ana-tanrıça kültünün kutsal objeleriyle insan yerleşiminin şafağına ışık tutar.
Dünyada bilinen ilk yerleşim, ilk kentleşme ve ilk hayvan evcilleştirmenin gerçekleştiği yer, Çatalhöyük Neolitik Sit Alanlarıdır. 2012 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır.
Bu Sit Alanı, ilk buluntularla M.Ö. 7400'den kalma olağanüstü sanat ve el sanatlarına sahiptir ve tarım ve medeniyetin başlangıcının gizemlerini çözmek için önemli bir anahtar olmuştur. Neolitik Çatalhöyük bölgesinin sosyal organizasyonunun ve kentsel planının eşitlik ideallerini temsil ettiğine inanılmaktadır.
Bu Antik Kent, Konya'nın 45 kilometre güneybatısında, Hatunsaray (Lystra) kasabasında, Gökurt Köyü Meram'da yer almaktadır. Helenistik ve Roma dönemlerinde yoğun yerleşime sahne olan ve Erken Hıristiyanlık Döneminde hızla büyüyen Kilistra, zamanla Kapadokya'ya benzer bir mimari doku kazanmıştır.
Kilistra, Aziz Paulus hayatında önemli bir yer olması ve kilise, şapel, manastır, gözetleme kulesi, barınak, antik yol, seramik atölyeleri gibi mimari açıdan değerli örnekleri içerdiği için öne çıkmaktadır.
Hititler, yaklaşık bin yıl boyunca devlet yapılarını, sosyal, ekonomik ve dini yaşamlarını yansıtan çeşitli maddi kültürel varlıklar bırakmışlardır. Bunlardan biri de Beyşehir İlçesi'ne 22 km uzaklıkta bulunan Eflatunpınar Hitit Su Anıtı'dır.
Anıt dikdörtgen bir havuz şeklinde inşa edilmiş ve yakındaki bir su kaynağı ile beslenir. Yaklaşık 30 metreye 34 metrelik havuzun en çarpıcı kısmı, büyük taş bloklarla inşa edilmiş kuzey duvarında yükselen kabartma figürlerinin bulunduğu yüksek duvardır. Güneye bakan yüzeyde, ortada Fırtına Tanrısı ve Güneş Tanrıçası vardır.
Bu anıt sadece görünüşü, düzeni ve ikonografisi açısından değil, aynı zamanda yapımı sırasında kullanılan teknoloji ve işçilik açısından da nadir anıtlardan biridir. 2014 yılında Hitit Kutsal Su Tapınağı olarak UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilmiştir.
Türkiye'nin üçüncü büyük gölü olan aynı adı taşıyan gölün kıyılarında bulunan güzel Beyşehir'in etrafına çok sayıda ilginç Selçuklu binası dağılmıştır. Gölün güneybatı bölgesinde, Türkiye'nin ikinci büyük milli parkı olan Beyşehir Gölü Milli Parkı'nın el değmemiş yaban hayatı yer almaktadır.
Gölde gün batımında ortaya çıkan yansıma, göl turundaki teknelerle göz alıcı görüntüler meydana getirir.
Gölde yetişen sazlıklar nedeniyle yılın belirli dönemlerinde yeşil doku ortaya çıkar. Bu nedenle göl yeşile döner.
Konya'nın 94 km güneydoğusunda yer alan Karapınar'ı çevreleyen çok sayıda krater gölü, en ünlüsü ortasında bir ada bulunan güzel Meke Krater Gölü'dür. Yukarıdan bakıldığında, mavi su ile çevrili siyah bir nokta olarak görülür. Bu görüntü nedeniyle, göl "Dünyanın Nazar Boncuğu" olarak kabul edilir.
Ereğli'ye giden yolun kuzey tarafında, Karapınar'a 10 km mesafede Acı Krater Gölü yer almaktadır.
Karatay Belediyesi tarafından 2019’da Konya’ya kazandırıldıktan sonra şehrin en gözde mekânlarından birisi haline gelen Karatay Lavanta Bahçesi ziyarete açıldı. Geçtiğimiz yıl büyük ilgi gören ve adeta ziyaretçi akınına uğrayan Lavanta Bahçesi, bu yıl da ziyaretçilerine görsel bir şölen vaat ediyor.
